Συμβουλευτική Ζευγαριών με βάση τη Νοητικοποίηση.

Οι σύγχρονες έρευνες στη ψυχοθεραπεία δείχνουν ότι η ποιότητα των σχέσεων εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την ικανότητα των συντρόφων να «νοητικοποιούν» — δηλαδή να κατανοούν τις εσωτερικές καταστάσεις, τις προθέσεις και τα συναισθήματα του άλλου, ιδιαίτερα όταν η ένταση ανεβαίνει (Bateman & Fonagy, 2016).

Η Συμβουλευτική Ζευγαριών με βάση το Mentalization (Νοητικοποίηση) στοχεύει ακριβώς στην ενίσχυση αυτής της ικανότητας, βοηθώντας το ζευγάρι να διαχειριστεί Προβλήματα σχέσεων, συγκρούσεις, κλιμακώσεις θυμού και παρεξηγήσεις  μέσα από ένα σταθερό, ασφαλές και επιστημονικά δομημένο πλαίσιο.

Τι είναι η νοητικοποίηση και γιατί βοηθά τα ζευγάρια;

Η νοητικοποίηση (mentalization) είναι η ικανότητα να θυμόμαστε ότι πίσω από κάθε πράξη υπάρχει ένας εσωτερικός κόσμος — συναισθήματα, σκέψεις και προθέσεις — τόσο μέσα μας όσο και στον άλλον.

Για παραδειγμα:

Εάν ο/η σύντροφος σου αργεί να απαντήσει στα μηνύματα, αντί να σκεφτείς «Δεν με θέλει πια, με αγνοεί επίτηδες», θα μπορούσες να σκεφτείς «Ίσως είχε μια δύσκολη μέρα, ή είναι απασχολημένος. Δεν θα βγάλω βιαστικά συμπεράσματα.»

Εάν ο/η σύντροφος σου δείχνει ψυχρός μετά από καυγά, αντί να σκεφτείς «Δεν τον/την νοιάζει καθόλου, έτσι παγωμένος είναι σαν άνθρωπος, θα μπορούσες να σκεφτείς «Ίσως πληγώθηκε, ή μπορεί να νιώθει άσχημα και δεν μπορεί να πλησιάσει εύκολα.»

Ή όταν νιώθεις εκνευρισμό χωρίς λόγο, αντί να πεις μέσα σου «φταίνε όλοι οι άλλοι που με εκνευρίζουν επίτηδες» θα μπορούσες να πεις: «Ίσως είμαι αγχωμένος ή νιώθω πίεση από κάτι που δεν έχω συνειδητοποιήσει ακόμα.»

Όταν αυτή η ικανότητα μειώνεται λόγω άγχους, απογοήτευσης ή παλιών τραυμάτων, δημιουργούνται συχνά:

• εσφαλμένες ερμηνείες προθέσεων
• αντιδραστικότητα, επιθετικότητα
• εκρήξεις θυμού
• απόσταση ή συναισθηματικό πάγωμα

Η συμβουλευτική με βάση τη Νοητικοποίηση βοηθά το ζευγάρι να «ξαναχτίσει» αυτή τη ικανότητα, ώστε η επικοινωνία να γίνεται λιγότερο αμυντική και περισσότερο συνδετική (Keaveny et al., 2021).

Σε ποιους απευθύνεται;

Η συμβουλευτική ζεύγους με βάση τη Νοητικοποίηση είναι κατάλληλη για ζευγάρια που βιώνουν:

• συχνές συγκρούσεις ή αδιέξοδα στην επικοινωνία
• κακή Διαχείριση θυμού και επιθετικότητας 
• αίσθημα απόρριψης ή απογοήτευσης
• δυσκολίες εμπιστοσύνης
• επισκιάσεις της σχέσης από ψυχρότητα ή επαναλαμβανόμενες παρεξηγήσεις
• μεταβατικές περιόδους όπως η έλευση ενός παιδιού, μια προσωπική ή επαγγελματική κρίση, η απώλεια ενός αγαπημένου
• σκέψεις γύρω από ένα διαζύγιο και παιδιά, όπου χρειάζεται ειδική υποστήριξη για ασφαλή συν-επιμέλεια.

Το πλαίσιο των συνεδριών

Προσφέρονται Συνεδρίες Ατομικές ή Ομαδικές, οnline και δια ζώσης ανάλογα με τις ανάγκες του ζευγαριού ή/και του κάθε συντρόφου:

• Συμβουλευτική Ζευγαριών: ομαδική συνεδρία και με τους δυο συντρόφους.  Η διαρκεια της είναι 90 λεπτά και το κόστος ανέρχεται στα 70€.

• Ατομική συμβουλευτική σχέσεων: για επεξεργασία μοτίβων σχέσεων, δυσκολιών στην αυτορύθμιση ή την διαχείρηση θυμού. Η διαρκειά της ειναι 45 λεπτά και το κόστος ανέρχεται στα 40€.

• Εξατομικευμένη συμβουλευτική σε χωρισμένους γονείς για τη στήριξη των παιδιών σε περιβάλλον διαζυγίου

Τι αλλάζει μέσα από την Συμβουλευτική ζευγαριών με βάση τη Νοητικοποίηση;

Με την πρόοδο της θεραπείας, τα ζευγάρια:

• αποκτούν μεγαλύτερη πρόσβαση στη συναισθηματική ζωή του εαυτού και του άλλου
• ρυθμίζουν αποτελεσματικότερα τον θυμό και την ένταση
• μειώνουν τις παρερμηνείες και τις αμυντικές αντιδράσεις
• επιστρέφουν σε μια πιο ασφαλή, σταθερή και «νοητικοποιητική» σχέση
• αναπτύσσουν κοινές ικανότητες συναισθηματικής ρύθμισης, κάτι κρίσιμο και στην ανατροφή των παιδιών (Fearon & Target, 2015)

Η θεραπεία δεν αλλάζει απλώς τη συμπεριφορά· αλλάζει τον τρόπο που οι σύντροφοι κατανοούν τη συμπεριφορά — και έτσι αλλάζει τη σχέση από μέσα προς τα έξω.

Ένα πρώτο βήμα προς μια σχέση με περισσότερη κατανόηση

Αν νιώθετε ότι ο κύκλος των συγκρούσεων, του θυμού ή της συναισθηματικής απόστασης έχει γίνει κουραστικός και εξαντλητικός, η Συμβουλευτική ζευγαριών με βάση τη Νοητικοποίηση μπορεί να αποτελέσει μια ουσιαστική και βιώσιμη προοπτική αλλαγής.

Βιβλιογραφία

Bateman, A. W., & Fonagy, P. (2016). Mentalization-based treatment for personality disorders: A practical guide. Oxford University Press. https://doi.org/10.1093/med:psych/9780199680375.001.0001

Fearon, P., & Target, M. (2015). Attachment and couple functioning: The role of mentalization. Current Opinion in Psychology, 1, 22–26. https://doi.org/10.1016/j.copsyc.2014.11.006

Keaveny, E., Midgley, N., Asen, E., & Fonagy, P. (2021). Mentalization-based treatment for couples (MBT-C): A systematic review. Journal of Marital and Family Therapy, 47(3), 650–665. https://doi.org/10.1111/jmft.12514