Από τις αρχές της πανδημίας έγινε σαφές σε όλη την υφήλιο ότι θα πρέπει να αποφεύγουμε όσο μπορούμε τις κοινωνικές μας συναναστροφές και τις περιττές μετακινήσεις. Έλα όμως που αυτό δημιούργησε μια σειρά από προβλήματα σε μια σειρά από επαγγελματίες αλλά και πολίτες οι οποίοι μη έχοντας την τεχνολογία ή την τεχνογνωσία βρέθηκαν σε αδιέξοδο.
Στο χώρο της ψυχικής υγείας από νωρίς έγινε σαφές ότι για λόγους ασφαλείας και κοινωνικής υπευθυνότητας θα έπρεπε κάποια προγράμματα να τρέξουν εξ αποστάσεως. Η ανάγκη επομένως έφερε στο προσκήνιο και άλλους τρόπους επικοινωνίας και διασύνδεσης όπου δεν ήταν τόσο προσφιλείς στους κόλπους των επαγγελματιών ψυχικής υγείας.
Ποια είναι τα μέσα που χρησιμοποιούμε;
Τα μέσα που μπορούν να χρησιμοποιηθούν είναι τα εξής:
- Απλό τηλέφωνο χωρίς κάμερα, συνήθως από άτομα που είτε δεν έχουν καμία εξοικείωση με την τεχνολογία είτε δεν έχουν πρόσβαση στο ίντερνετ.
- Τηλεδιάσκεψη (με χρήση κάμερας) μέσω κάποιας πλατφόρμας ή προγράμματος ενδεικτικά αναφέρω το Skype, το Viber, το Zoom ή το Google Meet.
Πρόσφατη έρευνα που μετρά τις εμπειρίες ψυχοθεραπευτών ζεύγους κατά την μετάβαση τους από την παραδοσιακή δια ζώσης συνεδρία σε εξ αποστάσεως (Online) συνεδρία, μας αποκαλύπτει ότι το συντριπτικό 79% των ψυχοθεραπευτών κρίνουν θετικά τις εξ αποστάσεως συνεδρίες και δηλώνουν ότι ίσως συνεχίσουν να παρέχουν αυτή την υπηρεσία και μετά την πανδημία (Hardy et al., 2021).
Σε ποιούς απευθύνετε;
Η εξ αποστάσεως συνεδρίες συμβουλευτικής συνήθως (αλλά όχι δεσμευτικά) απευθύνονται σε άτομα που:
- Αντιμετωπίζουν προβλήματα κινητικότητας π.χ. αναπηρίες ή τραυματισμοί που καθιστούν τις μετακινήσεις τους δύσκολες.
- Ταξιδεύουν συχνά και δεν έχουν κάποια σταθερή έδρα.
- Σε Ελληνόφωνους μόνιμους κατοίκους εξωτερικού που ψάχνουν κάποιον/α ψυχολόγο να μιλήσουν στα Ελληνικά.
- Διαμένουν σε απομακρυσμένες περιοχές και αντιμετωπίζουν προβλήματα στις μετακίνησης τους λόγο έλλειψης υποδομών π.χ. κάτοικοι προαστίων, επαρχίας ή νήσων.
Τα άτομα που διαμένουν σε ακριτικές περιοχές και νησιά έχουν και κάποιους επιπλέων λόγους για να επιλέξουν την εξ αποστάσεως συνεδρία που πρέπει να αναφέρουμε. Ένας από αυτούς είναι η έλλειψη κάποιας δημόσιας ή ιδιωτικής δομής ψυχικής υγείας στην οποία θα μπορούσαν να απευθυνθούν στην περιοχή τους. Άλλος ένας λόγος είναι δυστυχώς το κοινωνικό στίγμα το οποίο ειδικά στις μικρές κοινωνίες υπάρχει ακόμα απέναντι στα άτομα που επισκέπτονται τα γραφεία μας. Κάτοικοι μικρών κοινωνιών συχνά επιλέγουν κάποιον επαγγελματία εξ αποστάσεως γιατί έτσι πιστεύουν ότι μπορεί να διατηρηθεί η ανωνυμία τους σε μεγαλύτερο βαθμό.
Σε κάθε άλλη περίπτωση ενθαρρύνουμε όλους τους ανθρώπους, άνδρες και γυναίκες που χρειάζονται τις υπηρεσίες μας να βρουν το κουράγιο και να επισκεφθούν το χώρο μας.
Η προσωπική μου εκτίμηση είναι πως η εξ αποστάσεως συνεδρίες βοηθούν και βολεύουν πολύ αυτούς που ώντος τις έχουν ανάγκη. Παρόλα αυτά, υπάρχουν πράγματα που μπορεί να μάθει κανείς για τον εαυτό του απλά και μόνο μπαίνοντας στη διαδικασία να επισκεφθεί έναν τέτοιο χώρο. Έναν πραγματικό χώρο όπου όλοι εκφράζουν αυτό που νιώθουν και αυτό που σκέφτονται χωρίς να δέχονται υποδείξεις, χωρίς να κρίνονται και να καταδικάζονται. Για πολλούς ένα ασφαλές καταφύγιο για άλλους ένα σχολείο όπου μαθαίνουμε κάτι παραπάνω για τον εαυτό μας, τα παιδιά μας, ή τις σχέσεις μας.